Konsollar, oyuncu topluluğunun yıllardan bu yana oyun oynamak için kullandığı vazgeçilmez eserlerin başında gelmekte. Bilhassa ülkemizde Atari markası ile konutlarımıza giren konsollar, vakitle yerlerini PlayStation ve nadiren Xbox ve Nintendo’ya bıraktı. Evvelden konsol çabasını kazanmak için markalar en yeterli oyunları, en düzgün donanımları, en erişilebilir hizmetleri kullanıcılara sunmaya odaklanıyordu. Lakin gelişen teknolojiler ışığında artık konsollar kullanıcılar sadakatini kazanmanın daha pahalı olduğunun farkına vardı. Bu bağlamda markalar için artık kıymetli olan daha yeterli donanım ya da oyun değil; müşterinin sadakatini kazanmak.
Bunun sebebi ise hayli açık. Bir marka olarak müşterinizin sadakatini kazanırsanız, müşterinizin sizin markanızı benimsemesini ve şartsız bir savunucunuz olmasını sağlayabilirsiniz. Şad ve sadık müşteriler yaratmak milyon dolarlık reklam çalışmalarından çok daha pahalı.
Donanımlar Deneyim Odaklı
Yeni kuşakla birlikte konsol donanımları daha evvel hiç olmadığı kadar güçlü ve süratli. Lakin konsol üreticilerinin pazarlama ögesi olarak üzerinde en çok durduğu husus, yükleme müddetlerinin hızlanması ve yüksek çözünürlük. Bunun sebebi ise, konsollar artık müşterilerinin en süratli ve en düzgün deneyimine odaklanmakta.
PlayStation DuelSense ile oyunculara özel bir tecrübe yaşatırken, Xbox markası yüksek çözünürlük ve erişilebilirlik ile oyuncuları kazanmaya çalışıyor. Yeni jenerasyon konsollar her ne kadar çıkışını gerçekleştirmiş olsa da, şimdi bu konsolların hakkını veren oyunlar görmeye pek fırsatımız olmadı.
Playstation markası, müşterilerine sunduğu tecrübe ve deneyim açısından Microsoft markasına nazaran daha farklı bir yol izliyor. Günümüzde PlayStation markası VR başlıklar, DuelSense, VR Stick, kamera, kumanda ve kulaklık üzere aygıtlar ile oyuncunun oyun ve konfor tecrübesini en yüksek düzeye çıkaramaya odaklanmış durumda. Tıpkı vakitte marka, çıkarmış olduğu özel oyunlar ile birlikte kullanıcıları kendi ekosistemine dahil etmenin kederinde.
PlayStation ekosistemi içerisine girmiş olan bir kullanıcının, o noktadan sonra kolay kolay ekosistemden çıkmak istemeyeceği aşikâr. Konsola özel optimize ve yüksek çözünürlüklü oyunları, özel aygıtlar ile azamî konfor ve performansta oynamak hayli premium bir durum. Esasen PlayStation markasının da sanıyorum ki odaklandığı nokta tam da burası: Kullanıcıya premium bir his yaratmak, kullanıcıya ayrıcalıklı olduğunu hissettirmek…
Kullanıcılar, PlayStation markası ile bir kere buluştuktan sonra, kelam konusu ekosistemden ayrılmak istemiyor. Hatta kullanıcılar yaşadıkları bu tecrübesi eşsiz bir ayrıcalık olarak görerek kendi kullandıkları eserin en düzgünü olduğunu, öteki markalara karşı savunarak göstermeye çalışıyor. Birebir vakitte kullanıcılar yaşamış oldukları bu premium hissi etrafındaki insanların da yaşamasını istek ettikleri için, etrafında yer alan insanlara, kendi kullandıkları konsolu satın almaları ve kullanmaları konusunda teşvik edici bir noktada.
Xbox’ın Önceliği Konsol Değil
Xbox, kendi abonelik sistemlerini yarattığı günden bu yana konsol satma planlarını ikinci plana hatta artık üçüncü plana atmış durumda. Evvelce sahip olunan Kinect üzere aygıtlar ise Xbox tarafından süratle terk edilen eserler oldu.
Xbox markasının günümüzde odaklandığı yegâne şey ise erişilebilirlik. Xbox, oyuncuların oyunları oynamak için kendi konsol aygıtları alması gerektiği fikrini bir kenara koyarak, oyuncuların oyunlara her vakit her aygıttan ulaşmaları gerektiği kanısına varmış durumda.
Microsoft’a nazaran, konsol satmak ve o konsol için üretilen özel oyunları satmak evvelce olduğu kadar kârlı değil. Microsoft’un oyun dalındaki yeni vizyonu dünya üzerindeki tüm oyunculara ulaşmak ve erişilebilir olmak.
Bir konsolu, belli bir vakit aralığında, belli sayıdaki kullanıcılara bir defa satabilirsiniz. Bu durum da yararları sonlu hale getirmekte. Lakin Xbox’ın geliştirdiği Game Pass abonelik sistemi yalnızca konsolda değil tıpkı vakitte bilgisayarlarda da hizmet vermekte. Şirket tıpkı vakitte özel oyunlarını yalnızca kendi konsoluna getirmekten fazla, oyun oynanabilecek tüm aygıtlara çıkarmayı uygun görüyor. Hatta PlayStation’a bile.
Xbox, geliştirdiği bu formülle tertipli olarak bir gelir modeli oluşturmanın yanı sıra, kendisine bağımlı müşteriler edinmeye başlıyor. Abonelik hizmetlerinde her ne kadar pek çok oyunu oynayabilme imkanına sahip olsanız da, oyunların hiçbirine büsbütün sahip olmayışınız, bir oyunu bitirene kadar sizi o sisteme bağımlı hale getiriyor. Aslında bu türlü bir sisteme bir defa bağımlı hale geldiğiniz takdirde içinden çıkmak epey güç oluyor.
Netflix, Prime, Spotify üzere abonelik sistemlerine baktığınızda sisteme tam manası ile dahil olan kullanıcıların sistemden çıkmak istemediklerini ve bu sistemlerden ne kadar mutlu olduklarını görebilirsiniz. Bu noktada Xbox, geliştirdiği stratejiler ile her vakit para kazandığı ve herkesin erişebildiği bir eser olmayı seçmiş durumda. Bu noktada Microsoft, Sony markasının tersine premium bir deneyim yerine daha karlı olabilmeyi seçmiş durumda.
Bulut Sistemleri, Konsolların Bahtını Belirleyebilir
PlayStation markası her ne kadar PS Now ile bulut oyunculuğu konusunda yatırım yapsa ve bir hizmet sunsa da, ne yazık ki kelam konusu hizmet şimdilik epey kısıtlı ve yetersiz. Lakin Xbox, xCloud ile agresif bir hal sergilemekte. Microsoft, bulut hizmetleri için önemli yatırımlar yaparak oyuncuların xCloud servisinde stabil bir sonuç alabilmesi için çalışıyor. Üstelik xCloud sisteminin çalışma biçimi PS Now’a nazaran çok daha geniş ve kolay bir kullanıma sahip. xCloud sisteminde kullanıcılar, PC ya da konsollarında oynadıkları oyuna, kaldıkları yerden ve diledikleri taşınabilir aygıttan erişerek oynayabiliyor.
Google ve Amazon üzere şirketlerin bu perspektifte yapmış olduğu yatırımların vakitle boşa çıkmaya başlamasının akabinde, bulut tabanlı oyun sistemlerinde rekabet Nvidia ve xCloud ortasında geçecek üzere görünüyor.
Sony Vaktin Gerisinde mi Kalıyor?
Sony exclusvie ve premium algı konusunda epey hassas bir marka. Bu algı içi doldurulabildiği takdirde ve fiyatı makul tutulduğu surece, kullanıcılar tarafından kesinlikle talep görecek bir sistem. Fakat kelam konusu karlılık üzere mali mevzulara geldiğinde, küreselleşen dünyada markaya uzun vadede ziyan verebilir. Bu noktada Sony de kelam konusu durumun farkında olmalı ki, PlayStation özel oyunları artık yavaş yavaş bilgisayarlarda uzunluk göstermeye başlıyor. Yeni dedikodular ve haberler ile birlikte PlayStation markasının pek çok oyununun bilgisayarda uzunluk gösterecek olması, hem markanın sürdürülebilir bir mali planı geliştirmesi açsından, hem de oyuncular açısından sevindirici bir haber.
Özel aygıt ve oyunlar her vakit keyifli ve kaliteli vakit geçirmek isteyenler için yeterli birer alternatif. Ayrıyeten Xbox üzere markaların birtakım oyunların özel olmaması için oyunlara özel teklifler yapması, pazar rekabetinin artmasına katkı sağlayacak bir durum. (Sony ve Microsoft geçmişte münhasırlık mutabakatları için geliştiricilere milyonlar ödedi. 2010 yılında Microsoft, Grand Theft Auto IV’ün Playstation 3’e özel olmasını engellemek için Rockstar Games’e 75.000.000 ABD Doları ödedi.) Pazarda rekabetin yer alması ise her daim kullanıcıya yarayacak bir durum.
Kim Kazanıyor?
Açıkçası bu gayret hala mevcut mu bunu kestirmek güç. Çünkü iki markanın da gütmüş olduğu siyaset birbirinden büsbütün farklı pozisyona gelmiş durumda. Sony, kullanıcılara PlayStation, özel oyunlar ve aygıtlar satarak kullanıcıları kendi konsoluna çekmeye ve kullanıcıları kazanmaya odaklanmış durumda.
Microsoft ise mümkün olduğunca çok beşere ulaşarak, kendine bağımlı hale getirme üzere bir politikayı gütmekte. Microsoft için Xbox satmak artık muhakkak birincil öncelik değil. Birebir vakitte görünen o ki, Xbox aygıtlar Microsoft için artık yalnızca bir oyun aygıtı değil. Microsoft şirketinin güttüğü siyasete baktığımda şirket artık konsolu bir multimedya aygıtı olarak konumlandırmakta. Bu bağlamda şirket için Xbox, yalnızca oyun oynanabilen bir aygıttan daha öteye, her konutta bulunması gereken bir kutu olarak görülmekte. Microsoft, insanların Xbox ile Netflix, Spotify, Prime, Youtube, Discord, Twitch ve tarayıcı üzere pek çok uygulamayı kendi aygıtları üzerinden kullanmasını hedefliyor.
Sonuç olarak her ne kadar iki marka da günümüzde farklı alanlara ve stratejilere evrilse de, var olmaya devam edecekler. Ülkemizde kelam konusu aygıtlar ne yazık ki insanların alım gücünü zorlayan bir düzeyde. Fakat dünya genelinde baktığımızda iki aygıtın da emeli insanlara keyifli vakit geçirtebilmek. Kelam konusu rekabet yıllardan bu yana mühlet gelmekte, sürmeye de devam edecek üzere görünüyor. Bu noktada unutulmaması gereken şey, rekabetin her daim kullanıcın avantajına olması. Umarım kelam konusu rekabet uzun yıllar boyunca sürmeye devam eder ve biz kullanıcılar da bu durumdan faydalanmaya devam ederiz.