Gıda Krizi ve Besin Bankacılığı Sistemi ne ait bir yazı kaleme alan Haber7 müellifi İsmail 1864 izle Vefa Ak Türkiye nin bu alanda atması gereke adımlara dikkat çekti Yazısında Türkiye’de her yıl 7 7 milyon tondan fazla besinin israf edildiğine vurgu yayan Vefa AK Bu sayı ülkemizde 1899 izle her yıl kişi başına 93 kilogram yiyeceğin çöpe atıldığı manasına geliyor Sonuç olarak ne yazık ki Türkiye dünya genelinde en fazla besinin israf edildiği ülkeler ortasında yer alıyor ifadelerini kullandı 28 korkunç gün izle Türkiye de 2000 li yılların başında ortaya çıkan besin bankacılığı sisteminin vergisel birtakım avantajları bulduğuna da dikkat çeken Ak Yasal düzenlemelere nazaran gelir vergisi ve kurumlar vergisi mükellefleri yaptıkları bağışları a private affair izle vergi matrahından indirebiliyorlar Ayrıyeten besin bankacılığı kapsamında bağışlanan mallar için KDV istisnası da mevcut dedi
İŞTE İSMAİL VEFA AK’IN O YAZISI
Nüfus artışları kuraklıklar savaşlar göçler ve yükselen besin fiyatları accused izle global çapta yaşanacak olan bir besin krizini adeta tetikliyor Koronavirüs salgınıyla birlikte besin tedarik zincirinde yaşanan meseleler Rusya Ukrayna savaşıyla birlikte daha farklı bir boyut kazandı Çin devletinin dünyadaki tüm alef izle tahılların yarısını stokladığı haberleri geçen yıl gündemi bir epey meşgul etmişti Bu sene de dünyanın en büyük ikinci buğday üreticisi olan Hindistan yaşanan çok sıcakları münasebet göstererek ülke dışına buğday alert missing persons unit izle satışını durduğunu açıkladı Bu haberden sonra buğday fiyatları arttı Buğday fiyatlarının yanı sıra mısır ve soya fasulyesi üzere temel besin unsurlarında de fiyat artışları yaşandı
Tüm bu gelişmeler ülkemizi de alice in borderland izle epeyce yakından ilgilendiriyor Büyük bir nüfusa sahip olan Türkiye nin besin tedarikinde yaşanacak bir krizden etkilenmemesi neredeyse imkânsız Bu türlü bir ihtimal tasarruf ve yardımlaşmanın ehemmiyetinin daha uygun anlaşılmasını mecburî americas got talent all stars izle kılıyor İşte bu noktada ülkemizde uzun bir müddettir uygulanmakta olan besin bankacılığı sisteminden biraz bahsetmek istiyorum Hedefim bir nebze olsun farkındalık oluşturmak
TÜRKİYE DE BESİN BANKACILIĞI
Gıda bankacılığı 1960 lı american gigolo izle yıllarda Amerika da başlayan ve daha sonra giderek bütün dünyada yaygınlaşan bir sistem Bu sistemde besin bankacılığı faaliyeti gösteren kurum ve kuruluşlar kendilerine bağışlanan her türlü gıdayı uygun şartlarda koruma ederek gereksinim sahiplerine ulaştırıyor İsmi besin bankacılığı olsa da sistem giyecek paklık ve yakacak unsurlarının bağışını da kapsıyor
Türkiye de 2000 li yılların başında yasal alt yapısı da oluşturularak gündemimize giren besin bankacılığı sisteminin vergisel birtakım avantajları bulunuyor Yasal düzenlemelere nazaran gelir vergisi ve kurumlar vergisi mükellefleri yaptıkları bağışları vergi matrahından indirebiliyorlar Ayrıyeten besin bankacılığı kapsamında bağışlanan mallar için KDV istisnası da mevcut Bu avantajlar sayesinde besin bankacılığı yardımsever kişi ve kuruluşlar için epeyce cazip bir hayır faaliyeti olarak ön plana çıkıyor
SİSTEMİN İŞLEYİŞİ VE YAPILACAK BAĞIŞLARIN NİTELİĞİ
Gıda bankacılığı ekseriyetle dernek ve vakıflar aracılığıyla gerçekleştiriliyor Bağışı kabul edecek olan dernek yahut vakfın tüzük yahut senedinde gereksinimi bulunanlara besin paklık giyecek ve yakacak hususu yardımı yapabilmesine ait kararların bulunması lâzım Bu dernek ve vakıflar besin bankacılığı dışında öteki alanlarda da faaliyet gösterebilirler Bunların kamuya faydalı dernek yahut vergiden muaf vakıf olmalarına da gerek yok Gıda bankacılığı sisteminin Türkiye de birinci kez uygulamaya alındığı periyotta belediyeler kapsam dışındaydı Fakat 2012 yılında Belediye Kanunu nda bir değişiklik yapılarak belediyelerin de besin bankacılığı yapabilmesinin önü açıldı
Gıda bankacılığı sisteminde yapılan bağışlar kaideli bağış niteliğini taşıyor Yani bu bağışların bedelsiz olarak muhtaçlık sahiplerine dağıtılmak koşuluyla yapılması gerekiyor Besin paklık giyecek ve yakacak hususu niteliğini taşımayan eserler besin bankacılığı kapsamında değerlendirilmiyor Bu husus epey açık ve net Fakat kimi vakit besin hususu dışındaki malların bağışında ihtilaflar yaşanabiliyor Örneğin uygulamanın birinci yıllarında besin hususlarını pişirmek üzere yapılacak tüp bağışının besin bankacılığı kapsamında olmadığı kabul ediliyordu Fakat daha sonra ısınma yahut yemek pişirmede kullanılan mutfak tüpleri de kapsama dahil edildi
Maliye ye besin bankacılığı bağışlarıyla ilgili sorulan sorular doğrultusunda kemer ayakkabı tıraş bıçağı tıraş köpüğü yahut bebek bezi olarak sayılan eserlerin giyecek ve paklık unsurları olarak besin bankacılığı kapsamında bağışa husus edilebildiğini söyleyebiliriz Fakat çanta cüzdan giysi aksesuarı haşere ilaçları krem ayakkabı boyası her türlü kırtasiye eseri yara bandı deodorant parfüm oda spreyi ve gibisi eserler bu kapsamda değerlendirilmiyor
BAĞIŞÇILARA SAĞLANAN VERGİSEL AVANTAJLAR
Vergisel düzenlemelere nazaran besin bankacılığı kapsamında bağışlanan malların maliyet bedelleri bağışçılar tarafından gelir yahut kurumlar vergisi matrahının hesaplanması esnasında masraf yazılabiliyor yahut yıllık gelir vergisi beyannamesi üzerinde bağış olarak gösterilip vergiye tabi gelirden indirilebiliyor Ayrıyeten KDV Kanunu na nazaran bağışa bahis hususların teslimleri katma kıymet vergisinden istisna edilmiş durumda
Bağışlanacak mallar bağışı yapan ticari işletmeye dahilse bu malların maliyet bedeli sarfiyat olarak dikkate alınıyor Bağışın belgelendirilmesi için bağış yapılan dernek yahut vakıf ismine fatura düzenlenmesi gerekiyor Faturada bağışlanan mala ait bilgilere eksiksiz olarak yer verilmesi lâzım İlgili faturada malın bedeli olarak KDV hariç maliyet bedeli yazılıyor Ve tekrar faturada İhtiyaç sahiplerine yardım kuralıyla bağışlandığından KDV hesaplanmamıştır ibaresine yer verilmesi gerekiyor
İşletmeye dahil olmayan unsur ve materyallerin dışarıdan satın alınarak bağışlanması da mümkün Bu sistemde bağışçı yardım gerecini piyasadan tedarik ediyor ve fatura tedarikçiler tarafından bağışçı ismine düzenleniyor Bu durumda bağışlanan malların maliyet bedelinin masraf yazılması kelam konusu değil Yapılan bağış yıllık beyannamenin bağış ve yardımlara ait kısmına yazılarak vergi matrahından indiriliyor Beyanname üzerinden indirim konusu yapılan süreçlerde bağışı yapan tarafından bir doküman düzenlenmesine gerek bulunmuyor Fakat bağış yapılan malın edinimine ait faturaların saklanması mecburî
Örneğin pantolon üretimiyle iştigal eden bir vergi mükellefi satışını yaptığı eserlerin bir kısmını besin bankacılığı yapan bir derneğe gereksinim sahiplerine dağıtılmak üzere bağışlıyorsa bağışladığı pantolonların maliyet bedelini muhasebe kayıtlarında direkt masraf olarak gösterebiliyor Lakin bu mükellef kelam gelimi birebir derneğe yoksullara dağıtılmak üzere piyasadan aldığı besin unsurlarını bağışlıyorsa o vakit bunların maliyet bedelini yıllık beyannamenin bağış ve yardımlar kısmında göstererek indirim konusu yapabiliyor
GIDA BANKACILIĞINDA FARKINDALIĞIN OLUŞMASI EPEYCE ÖNEMLİ
Dünya nüfusunun giderek artıyor olması insanların temel besin hususlarına erişim sıkıntısını da beraberinde getiriyor Yaşanan savaşlar ve iklim değişiklikleri besin güvenliğini tehlikeye atıyor Birleşmiş Milletlerin yayımladığı 2022 Global Besin Krizi raporuna nazaran 2021’de 53 ülkede bölgede yaklaşık 193 milyon insan besin güvenliği sorunu yaşıyor
Gıda israfı da çok değerli bir diğer sorun Birleşmiş Milletler Etraf Programı tarafından yapılan bir araştırmada Türkiye’de her yıl 7 7 milyon tondan fazla besinin israf edildiği tespiti yapılmış Bu sayı ülkemizde her yıl kişi başına 93 kilogram yiyeceğin çöpe atıldığı manasına geliyor Sonuç olarak ne yazık ki Türkiye dünya genelinde en fazla besinin israf edildiği ülkeler ortasında yer alıyor
Gıda bankacılığı son kullanma tarihi yaklaşan paketleme kusuru yahut üretim fazlalığı üzere sebeplerle işletmelerde çöpe atılma ihtimali oluşan malların gereksinim sahiplerine ulaştırılması açısından çok elverişli bir sistem Türkiye de de uzun yıllardır besin bankacılığı yapan birçok dernek ve vakıf bulunuyor Besin bankacılığının sağladığı vergisel avantajların ön plana çıkarılarak yardım yapılmasının daha fazla özendirilmesi ve bu husustaki farkındalığın artırılması gerekiyor Zira yaklaşan besin krizinin arifesinde bu sistemin bilinirliğinin artması ve faal bir halde çalışması yoksulluğun ve israfın önlenmesine kıymetli katkılar sağlayabilir