Sony WH-1000XM5 modelini iki hafta kullandım ve kullanmayı da sürdürüyorum. Kulaklık ile ilgili hem Sony’den resmi bilgileri, hem kullanıcı tecrübelerini ve internet genelindeki soru ve yorumları derleyip tahlil ettim. Bu inceleme de hem ferdî tecrübelerin, hem araştırmaların bir bütünü diyebiliriz.
Tasarım Özellikleri
Walkman’ın mucidi Sony 2022 yılında ses işinde hala çok başarılı. İsmi uzun olsa da Sony WH-1000XM5 modeli, etkin gürültü engelleme özelliği ile tanınmış bir serinin son üyesi. İçerisindeki özel işlemci ve yazılım, dışındaki mikrofonlardan duyduğu sesi, bilhassa de uçak gürültüsü ve motor sesi üzere ritmik olanları ortadan kaldırıyor. Yani seyahatte ve sessizliğe gereksinim duyduğunuz her yerde aranan, çağdaş hayatın “gürültü” sıkıntısına tahlil üreten bir kulaklık. Değerli problemlere tahlil üreten teknolojiler, düzgün eserlerde kullanılınca kalıcı olur. İşte WH1000-XM serisi de gürültü engelleme ile ünlü oldu.
Kulak üstüne takılan bir kulaklık modeli olan WH serisinin bir de kulak içi kullanılan WF isimli kardeş serisi var. Kulakları kapsayan bu dizaynın fizikî bir ses yalıtımı sunması, batarya kapasitesi, kaybetmenin ya da düşürmenin ufak modellere nazaran çok daha güç olması temel avantajlar. Tuşları, portları, erişimi ve dokunması daha kolay, daha sağlam. Lakin kapsadığı alan daha fazla, şapkalı kullanımı kep çeşidi şapkalar hariç mümkün değil vb. Özetle her boyutta kulaklığın artı ve eksileri var, WH serisi meskende, ofiste çalışırken, uçakta uçarken ve yüksek gürültülü bir ortamın gürültüsünü ortadan kaldırmak istediğinizde harika bir seçenek.
Kullanıcı Deneyimi
Şahsen bunu bir seyahat ve iş kulaklığı olarak görüyorum çünkü devamlı çalışan aygıtların sesiyle dolan ortam gürültüsünü o denli bir ortadan kaldırıyor ki kendinizi farklı bir yere ışınlanmış hissediyorsunuz. En üst kalitede ANC yani Active Noise Cancelling tecrübesi, denenmeden anlaşılabilecek bir sessizlik değil ancak bu tasvir etmemize mahzur de değil.
Kulaklığa verdiğim paraya değdi dediğiniz an aslında bu oluyor, yer değiştirmeden kendinizi yalıtma imkanı. Üstelik biri konuştu, duymanız gerekti diyelim, siz konuşunca ya da elinizi kulaklığa yaslayınca çabucak mikrofonlar devreye girerek size sesleri motamot iletiyor. Yani kulaklığı hiç çıkartmanıza, çıkart tak uğraşmanıza gerek kalmadan anında orada olabilir ya da kaçıp gidebilirsiniz.
XM4 ve XM5 Ortasındaki Farklar
Peki daha evvelki modellerde de vardı? Sony WH-1000XM4 ve Sony WH-1000XM5 ortasındaki farklar neler? Buna da değineceğiz çünkü bunlar tasarım olarak da farklı kulaklıklar. XM5 daha mı âlâ? Özetle evet, bir iki noktada XM4 daha düzgün olsa da genel olarak XM5 daha düzgün bir kulaklık.
XM4 ve XM5 modellerinde kulaklık kupaları yatay döndürülebiliyor, iki kulaklık da çantaya özel kılıfıyla konulup korunarak saklanabiliyor. İkisini de taşımak kolay lakin XM4 bir sefer de ortadan katlanarak XM5’ten daha kompakt boyutlara sahip oluyor.
XM5 ortada menteşesi olmadığı için XM4 ve evvelki modellere nazaran kasa olarak daha sağlam. Zira kırılma ihtimali olan bir menteşe ortadan kalkıyor, kaldı ki XM3’te bu menteşeyi kırdığını söyleyen izleyicilerimiz var. Kırmayan ve yıllardır kullanan da çok var elbette, herkes birebir tecrübesi yaşamıyor.
Çantada azamî alana gereksinim duyanlar ise kulak içi model seçmeli, bir sonraki evrede XM4 daha mantıklı. XM5 kompakt değil, çantasıyla birlikte çanta içerisinde çok yer tutuyor. Bilhassa ince çanta ya da minimalist kent el ya da sırt çantalarında, evrak çantalarında bu çok bariz hissediliyor.
Gürültü Engelleme Teknolojisi
Teknik açıdan en büyük gelişme yongalarda ve mikrofon kalitesinde, XM5’in telefon görüşmesi kalitesi XM4’ten daha âlâ. Hatta kendi kategorisindeki kulaklıklar içerisinde en âlâ mikrofon kalitesi Sony WH-1000XM5’te. Ses kalitesinde ise ortada dev bir fark yok, çünkü Sony her modelde güzel kalite sundu.
Burada XM5 fiyat olarak çok daha kıymetli, bunun sebebi içerisinde yeni işlemciler bulunması ve 2022 yılında kimi yongaların fiyatının artması üzere görünüyor. Fakat elbette bu bir iddia, Sony bütün ayrıntıları açıklamıyor. Bu sebeple şu an en gelişmiş işlemciler, yazılım ve şimdiki donanım içeren XM5 en uzun ömürlü ve en düzgün ses sunan model.
Ancak XM4 modeli de fiyat/performans olarak en düzgünü diyebiliriz. XM4’te olup XM5’te olmayan bir şey NFC eşleme, tekrar de çok süratli bağlanan bir kulaklık. İkisi de ucuz modeller değil lakin ikisi de alabileceğiniz en düzgün Bluetooth kulaklılar ortasında.
Bluetooth 5.2 İle Kesinti Olmuyor
Sony WH-1000XM5’in Bluetooth 5.2 ile en son standartları desteklemesi temel olayı diyebiliriz. Menzil ve kesintisiz ilişki harika. XM3 modelinde kopma yaşayanlar için hem XM4, hem XM5 tahlil sunuyor. Kulaklık 3.5 mm üzerinden de kullanılabiliyor lakin temel kullanım senaryosu kablosuz olarak BT irtibatı. Android, iOS, Windows sistemlere rahatlıkla bağlayıp kullanabiliyorsunuz.
Sony geliştirdiği yüksek kaliteli ses teknolojisi olan LDAC’nin Google Android işletim sisteminde yaygınlaşmasına müsaade verdi. Bu sayede bilhassa de BT üzerinde olağanda dar olan bant genişliğinden daha yeterli yararlanan, yüksek kaliteli müzik transferi mümkün oldu.
AptX ve LDAC nedir?
Bluetooth Codec’ler yani kodlamaları, Sample Rate, Bit Depth ve Bit Rate üzere farklı bedeller var. Kolaylaştırırsak ve bir örnek üzerinden gidersek LDAC ile 3300, 660 ya da 990 kbps bit rate bilgi transferi mümkün. 24 bit ve 96 kHz ile sinyal güçlüyse otomatik olarak en yeterli transfer sağlanıyor. Uygulamasını kurup tercihinizi sinyal gücü yerine kaliteye aldığınızda transferde en yüksek bit rate kullanılıyor. Fakat kopmalar yaşarsanız bu ayarı değiştirebilirsiniz. Her kulaklıkta bu türlü bir ayar yok lakin XM5’te mevcut.
Güncel BT sürümlerinde ve şimdiki donanımlarda en uygun sinyal ve standartlar olduğu için tecrübe de uygun oluyor diyebiliriz. LDAC kullanan bu kulaklık da Hi-Res Audio Wireless sertifikalı. Telefonunuz yeniyse tecrübeniz âlâ olacaktır, eski aygıtlarda bile sorun yaşama ihtimaliniz düşük çünkü LDAC Codec Android 8.0’dan bu yana var.
Peki neden BT? Kablosuz yüksek çözünürlüklü ses için en uygun seçenek 2.4 GHz olsa da Bluetooth teknolojisi daha az yer kaplıyor, daha az güç tüketiyor, bu yüzden taşınabilir aygıtlarda daha çok tercih ediliyor, çağdaş sürümler de daha kaliteli ses aktarıyor. Yoksa ister LDAC olsun ister öteki bir teknoloji, kablolu ilişki hala en güzeli diyebiliriz. 20 kHz üzerindeki bantlarda kayıp olmasın isteyenler, daha da değerlisi gecikmesiz oyun ve etkileşim isteyenler için kablolu hala tahtta.
BT kulaklıklar ortalama 50 ms gecikme ile FPS çeşidi oyunlarda atış geri bildirimi konusunda kablolu ya da 2.4 GHz transfer yapan kulaklıklara nazaran yavaş kalıyor. Esasen bu yüzden bu kulaklıklar oyuncu kulaklığı kategorisinde değil.
Sonuç Değerlendirmesi
Sony’nin bir de kendi ses düzgünleştirme teknolojisi var, Sony Headphones uygulamasında bunu açarsanız eski kayıtlarda makine tahsili dayanaklı algoritmaların sağladığı iyileştirmeleri yapıyor.
Özetle düz HiFi değil de akıllı HiFi zamanındayız, her birinin lezzeti başka, lakin bu epey ileri teknoloji bir kulaklık ve pratikte duyduğumuz sesler ve kullanıcı tecrübesi nitekim de bulunduğumuz çağın avantajlarını gösteriyor.
Ofiste ya da konutta kendi başınıza cihan değiştirmek, yolda, seyahatte yalnız kalmak ve gürültüden uzaklaşmak, görüşme yaparken de karşı tarafı gürültüden uzak pak bir ses ile selamlamak için en yeterli kulaklık bu. Kasa olarak hafif ve yumuşak, bu yüzden kendi devrinin en hafif ve rahat, en teknolojik ve ileri kulaklığı diyebiliriz.