Özgür Telekomünikasyon İşletmecileri Derneği (TELKODER), ülkemizde tüm internet servis sağlayıcıların dahil olduğu faal bir İnternet Değişim Noktası (İDN) kurulmasının Türkiye’nin bölgesel bilgi üssü olmasını destekleyecek kıymetli adımlardan biri olacağına dikkat çekiyor. TELKODER, her istikametiyle aktif bir İDN kurulmasının gerekliliğinin devletin çok sayıda raporunda ve planında yer aldığının da altını çizerek, bir an evvel harekete geçilmesinin kıymetini vurguluyor.
Özgür Telekomünikasyon İşletmecileri Derneği (TELKODER), ülkemizde tüm internet servis sağlayıcıların bağlı olacağı İnternet Değişim Noktaları (İDN) kurulmasının bölgesel bilgi üssü olmasını destekleyecek değerli adımlardan biri olacağına dikkat çekiyor. Türkiye’de halihazırda faaliyet gösteren bir adet İDN bulunuyor. Ayrıyeten 7 alternatif işletmecinin iştirakiyle 2011 yılında kurulan Türkiye Network Altyapı Platformu’na (TNAP) ise tüm ISS’lerin iştirak sağlamaması bu yapının aktif bir İDN olmasının önüne geçiyor.
İnternet Servis Sağlayıcılarının (İSS’ler) ve İçerik Dağıtım Ağlarının (İçerik Dağıtım Ağı/Content Delivery Network–CDN’lerin) kendi ağları (Özerk Sistemler/ Autonomous System–AS) ortasında internet trafiği alışverişinde bulunduğu fiziki bir altyapı olan İnternet Değişim Noktaları, en kolay örnekle internet üzerinden yayıncılık yapan ve bu servisi sağlayan şirketlerin maliyetlerini düşürüyor, gecikmeyi ve data kaybını azaltıyor, bağlantı ve hizmet kalitesini artırıyor ve vatandaşların aldıkları hizmetlere ait çok taraflı memnuniyetini sağlıyor.
Aktif bir İDN ve güçlü fiber altyapı olmaması bölgesel bilgi üssü olmamızı engelliyor
Türkiye’nin bölgesel data merkezi üssü olması için en büyük artısının coğrafyası ve adeta doğal bir data köprüsü olduğuna dikkat çeken TELKODER, ülkemizin bölgesel bilgi merkezi üssü olamamasının önündeki en büyük pürüzün başında zayıf fiber altyapısı ve olması gerektiği üzere tüm erişim sağlayıcılarının bağlandığı birden fazla ve aktif İDN olmaması geliyor, havaalanı kurularak bölgemizdeki hava trafiğinin ülkemize çekilmesine misal bir formda, tüm internet servis sağlayıcılarının bağlanacağı, yüksek kapasite sunan bir İDN yapılanması, bölgemizdeki data trafiğini ülkemize çekecek, dünya devi içerik üreticilerinin ülkemize gelerek yatırım yapmalarına imkan sağlayacak ve Türkiye’nin verisi de Türkiye’de kalacak diyor.
Bu değerli hususa ait değerlendirmelerini paylaşan TELKODER İdare Heyeti Lideri Halil Az Teberci, İDN’lerin hem arzın hem de talebin yüksek olduğu yerlerde yarar sağladığına dikkat çekerek, “Başta bölgesel bir oyuncu olmak üzere, ülkeye ilişkin bilgilerin korunması üzere birçok neden için gereklidir. Bu gerekliliği devletimiz, Kalkınma Bakanlığı tarafından Aralık 2014’de yayınlanan 2015-2018 Bilgi Toplumu Stratejisi ve Aksiyon Planı, BTK 2016-2020 ve 2021 yılları İş Planları ile Ulaştırma Bakanlığı Ulusal Genişbant Stratejisi ve Hareket Planı (2017-2020)üzere değerli rapor ve planlarda açıkça belirtmiştir. Lakin, Ülkemizde İDN’nin ehemmiyeti tam olarak anlaşılamamış ve daima art plana itilmiştir. Telekomünikasyon pazarlarında özgürleşmeyi tam manasıyla gerçekleştirebilmiş, rekabeti tesis edebilmiş ülkelerde, İDN rastgele bir düzenlemeye natürel değildir. İDN’lerin düzenlenmeye tabi olmasından çok daha çok İSS’ler ortasında data alışverişi, trafik değişimi (peering) üzerinden yürüyen ve tarafların menfaatine olacak biçimde düzenlenmiş çeşitli mutabakatlar ile sağlamaktadır. Zira karşılıklı bir fayda ve yarar kelam konusudur” dedi.
İDN odağında Türkiye’de hangi atılımlar yapılmalı?
Öncelikle Türkiye’nin sahip olduğu fiber altyapının acilen artması gerekiyor diyen TELKODER, ülkemizde bilgi merkezlerine fiber hizmet sunan işletmeci sayısının en fazla 3-4’le sonlu kaldığına vurgu yapıyor. Bu sayının Avrupa’da yaklaşık 35, komşumuz Bulgaristan’ın başşehri Sofya’da ise 50 olduğunu da hatırlatan dernek, hizmetin devamlılığı ve kalitesi açısından farklı fiber çizgilerin sayısının artması gerektiğini ve fiber altyapının yaygınlaşması ile data merkezlerine bağlanan ve internet altyapısı sunan işletmecilerin sayısında artış sağlanacağını belirtiyor.
Birden fazla faal İnternet Değişim Noktası’nın acilen kurulması gerekiyor
Türkiye’de tüm erişim sağlayıcıların iştirakinin mecburî olacağı birden fazla İnternet Değişim Noktası’nın kurulması devletimizin dayanağıyla acilen gerçekleştirilmeli diyen TELKODER, İDN’ye bağlanma maliyetinin, internet kapasitesi almaktan daha az maliyetli olmasına ve Data Merkezi İşletmecilerine özel indirimli fiber tarifeler oluşturulmasına da dikkat çekerek, İDN’lere, sabit ve taşınabilir tüm internet servis sağlayıcıların temas yapmasının ve tarifelerin tek tarife olmasının sağlanmasının ehemmiyetini vurguladı. Dernek, Bilgi Merkezleri için Dijital Hür Bölgeler Oluşturulması gerektiğini ve dijital hizmet ihraç edebilmemiz açısından “Dijital Hür Bölgeler” kavramının çalışılmasının ve hayata geçirilmesinin değerli bir gereksinim olduğunu söz ediyor.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
