Kapalı ortamlardaki elektromanyetik kirlenme kaynaklarına dikkat çeken uzmanlar elektrikli ısıtma elektrikli battaniyeler elektrik ısıtmalı su Travesti yatakları bebek telefonu elektrikli mesken aletleri bilgisayar ekranları ve televizyonlar taşınabilir telefon floresan lambalar LED aydınlatmalar tasarruflu lambaların birer radyasyon kaynağı olduğunu belirtiyor Uzmanlar ahenge alanında küçük elektronik aygıtlarla aranın izmir Travesti asgarî 1 metre kadar tutulmasını ve yüksek verimli elektronik aygıtların ahenge alanında çalıştırılmamasını tavsiye ediyor
Üsküdar Üniversitesi Mühendislik ve Tabiat Bilimleri Fakültesi Elektrik Elektronik Kısım Lideri Prof Dr Selim Şeker Konya Travesti günlük ömürde sıkça kullandığımız elektronik aygıtların neden olduğu yapay radyasyonun zararlarına ait değerlendirmede bulundu
Elektrikle çalışan aygıtlar elektromanyetik alanlar oluşturuyor
Elektrik gücünü kullanan bütün aygıtların olağan işlevini yaparken etrafa yan tesir olarak elektromanyetik alanlar ve iyonize etmeyen radyasyon yaydıklarını kaydeden Prof Dr Selim Şeker Bu da insanlarda bitkilerde hayvanlarda ve aygıtlarda ısısal ve ısısal olmayan ziyanlı tesirlere neden olmaktadır İnsanlara olan tesirin bitki yahut hayvanlardaki etkilenmelerden fazla bir farkı yoktur çünkü hepsinin 70 80 i su ve dielektrik gereçten oluşmaktadır Bunun dışında kanser üzere birtakım ziyanlar ise tıbben 15 20 sene sonra ortaya çıkmaktadır dedi
Her aygıt farklı radyasyon yayıyor
Her kablosuz aygıtta bir yahut daha fazla antenin Radyo Frekansı Radyasyonunu RFR farklı frekanslarda yaydığını kaydeden Şeker Bir frekans her saniyede muhakkak bir noktadan geçen RFR dalgalarının sayısıdır Bir Hertz Hz saniyede bir dalgadır Bluetooth çoklukla 2 4 GHz kullanır Bir akıllı telefonda ekseriyetle en az 5 faal RFR anteni bulunur Wi Fi 5 GHz saniyede 5 milyar dalga yaymaktadır dedi
Kısa vakitte hissedilen tesirlere dikkat
Prof Dr Şeker elektromanyetik dalgaların EMD iki çeşit biyolojik tesiri olduğunu belirterek Birinci kısım kısa vakitte hissedilen tesirler diyebileceğimiz baş ağrıları göz yanmaları yorgunluk halsizlik ve baş dönmeleri üzere şikâyetlerdir Ayrıyeten gece uykusuzlukları gündüz uykulu dolanım küskünlük ve daima rahatsızlık nedeniyle topluma katılmamak üzere sonuçlar de literatürde rapor edilmiştir dedi
Prof Dr Şeker ikinci tıp tesirlerin de moleküllere ve kimyasal bağlara hücre yapısına beden müdafaa sistemine yaptığı ve uzun müddette ortaya çıkabilen tesirler olduğunu söyledi Prof Dr Selim Şeker Bu tesirlerin oluşması elektromanyetik dalgaların frekansına şiddetine beden ölçülerine bedenin elektriksel özelliklerine araya ve en kıymetlisi tesir müddetine bağlıdır İnsan anatomisinin her şeyi elektromanyetiktir Beyin dalgaları kalp atışları hücre bölünmeleri nöronların haberleşmeleri daima elektrik gücüyle olur Hormon ve enzimlerin faaliyetleri elektriksel olarak düzenlenmektedir dedi
Kapalı ortamlardaki elektromanyetik kirlenmeye dikkat
Kapalı ortamlardaki elektromanyetik kirlenme kaynaklarına dikkat çeken Prof Dr Selim Şeker bunları elektrikli ısıtma elektrikli battaniyeler ve elektrik ısıtmalı su yatakları bebek telefonu elektrikli konut aletleri bilgisayar ekranları ve televizyonlar taşınabilir telefon floresan lambalar LED aydınlatmalar tasarruflu lambalar olarak sıraladı
Mutfakta kullanılan elektrikli fırın kızartma makinesi çamaşır makinesi süpürge kurutma makinesi üzere elektrikli aygıtların yüksek alan şiddetlerine sebep olduğunu belirten Prof Dr Selim Şeker Elektrikli fırınlara kuvvetli bir alternatif ise birincil güç kullanımıyla da öne çıkan gazlı fırınlardır Kullanıcıya tavsiye mutfakta büyük makineler işler durumdaysa orada gerekenden daha fazla bulunmayın dedi
Bu tavsiyelere kulak verin
Evlerde kullanılan aygıtların yaydığı radyasyondan korunmanın birtakım tedbirlerle mümkün olabileceğini kaydeden Prof Dr Selim Şeker tavsiyelerini şöyle sıraladı
- Ekranlar için yapıldığı üzere kullanım uzaklığı ve kullanma müddeti dikkate alınarak elektronik aygıtların alan şiddetleri tespit edilmeli ve herkesin bilgisine sunulmalıdır
- Orta ya da yüksek alan şiddeti olan aygıtlar için hangi aralıkta ne kadar alan şiddeti bekleneceği ve çalışır durumda sağlanması gereken asgarî hudut uzaklık kıymetleri ayrıyeten belirtilmelidir
- Elektrikli battaniye ve ayak tabanı ısıtıcıları üzere uzun müddetli ve şiddetli alanlar oluşturan elektrikli aygıtlara dikkat edilmelidir
- Sınır kıymetlerine bağlı olarak ikazlarla mı yetinileceği ya da kimi aygıtların piyasadan tümden mi kaldırılacağı tartışma bahsidir Lakin İsviçre nin ekran konusundaki MPR II tavsiyeleri örneği gösteriyor ki birtakım standartlar getirilebilir ve kullanıcıları da bu standartlar hakkında şuurlu duruma getirip tercihi onlara bırakmak mümkün bir tahlil olabilir
- Özellikle uyunan yerlerde elektrikli ayak tabanı ısıtıcıları elektrikli battaniyeler ve elektrik ısıtmalı su yatakları kullanmayın
- Uyuma alanında küçük elektronik aygıtlarla arayı asgarî 1 metre kadar tutmaya çalışın Bu özellikler ağa bağlı çalışan radyo çalar saat ve bebek telefonları için de geçerli
- Yüksek verimli elektronik aygıtlar ahenge alanında çalıştırılmamalıdır Özel durumlarda 2 metre ara korunmalıdır
- Kullanılması gerekmeyen aygıtları prizden çekerek elektrik alan ve hatta manyetik alan tesirlerinden korunabiliriz
- Uzatma kablosunun fiş kısmına bir açma kapama düğmesi ekleyerek bütün kablo ve bağlı aygıtları cereyan ve tansiyonsuz hale getirilebilir yapın
- Halojen lamba sistemlerinde iletim yolu olarak bilhassa bükümlü kablo kullanarak ayrık kabloların yol açtığı ziyanlı genişletilmiş manyetik alan tesirlerinden korunun
- Elektronik aygıt üreticilerinin elektronik kirlilik konusunda hassas ve şuurlu olmasına dikkat edin
- İnsan her an yeryüzünün 50 metrekarelik doğal manyetik alanına maruzdur ve evrim boyunca bu alan şiddetine ahenk sağlamıştır Yapılan araştırmalara nazaran bu doğal manyetik alanın ziyanı manyetikleşmiş metal kesimler demir ya da diğer metal damarı tesiriyle değerli sıhhat problemlerine yol açabilecek seviyeye ulaşabilir ki uyku alanındaki durumlarda bu daha da olasıdır Radyo çalar saat yalnızca değişken elektrik ve manyetik alanlar değil birebir vakitte statik ve homojen olmayan hoparlör manyetiği yayar Büyük amfili güçlü müzik setleri için bu statik alan epey yüksektir bu nedenden yatağa yakın bulundurulmamalıdır
Yatak odanızda bu tedbirleri alabilirsiniz
Prof Dr Selim Şeker uyku alanında manyetik alan tesirlerine maruz kalmamak için de şu tekliflerde bulundu
- Demir yatak somyası üzere metal modüllerden uyku alanında bilhassa kaçınılmalıdır Kullanıldığı durumlarda ise manyetikleşmeyi zayıflatmak için topraklama üzere formüller uygulanabilir Ayrıyeten yapılacak bu çeşit uygulamalar yüksek maliyetli olabilir
- Radyatör ve gibisi metal kesimler da manyetikleşmiş olabilir Güvenlik için 50 cm ile 1 metre ortası kafidir Alan şiddetindeki kâfi azalma pusula yardımıyla tespit edilebilir
- Hoparlör manyetikleri ise yataktan 1 metre kadar uzakta tutulmalıdır Alan şiddetindeki kâfi azalma pusula yardımıyla tespit edilebilir
Kaynak BYZHA Beyaz Haber Ajansı