Masaüstü bilgisayarınızı kendiniz toplamak hem zevkli, hem de öğreticidir. Bilgisayarınızı daha yakından tanır ve mümkün sıkıntıları rahatlıkla çözebilirsiniz. Pekala sistem toplama sonrası yapmanız gerekenler neler?
Bilgisayarımızı inşa ederken birçok bileşen, fazla sayıda kablo kullanırız. Sistem toplama bittikten sonra her şeyin güzelce denetimini yapmalıyız ki ilerleyen günlerde meselelerle karşılaşmayalım. Öte yandan her şeyin yerli yerinde olduğundan emin olmak da kâfi değil. Sistemi topladıktan sonra yapılabilecek birtakım denetimler, ayar değişiklikleri ve güncellemeler var.
Kasada her şey tamam, kablolar düzgün bir halde bağlı ve birinci kere güç düğmesine basacaksınız. Artık bu evrede yapılması gerekenlere birlikte bakalım.
Bilgisayar Sıkıntısız Açılıyor mu?
Yeni PC’nizin başarılı bir formda POST (A Power-On Self-Test) yaptığından emin olmanız için yapmanız gereken ön donanım denetimlerini aşağıda sıralıyoruz. POST, her şeyin olması gerektiği üzere çalıştığından emin olmak için otomatik olarak çalıştırılan bir sınama testidir.
- Güç kaynağınızın ardındaki düğmenin açık olduğundan emin olun. Not: Birtakım güç kaynaklarında bu anahtar bulunmayabilir.
- Tüm fanların (işlemci, kasa, ekran kartı) dönmeye başladığından emin olun. Bir müddet sonra fanlar çalışmayı durdurabilir, lakin birinci açılışta hepsi çalışmaya başlar.
- Sistem açılırken anakarttan farklı kombinasyondaki bip sesleri gelmediğinden emin olun. Ayrıyeten anakartın üzerindeki Debug LED (hata ayıklama lambaları) yahut Error Code LED (hata kodu lambaları) göstergelerinin yanık kalıp kalmadığını denetim edin.
- Siyah ekranda POST sürecinin başarılı sonuçlandığını gösteren bir ileti gelene kadar bekleyin.
- Birkaç dakika bekledikten sonra ekranda hiçbir şey görünmüyorsa bir sorun var demektir. Yanılgının sebebini aramaya başlayabilir, Technopat Sosyal‘de yardım isteyebilirsiniz.
Sistemi kendiniz monte etmediyseniz ve evvelden kurulmuş bir PC satın aldıysanız, PC kasasının içinde yahut dışında PC’nizi açmadan evvel çıkarılması gereken rastgele bir ambalaj malzemesi/dolgu gereci olmadığından emin olun.
Buna ek olarak toplama sonrası birinci kez çalıştırılan sistemin açılması biraz vakit alabilir. Burada sabırlı olmanızda yarar var. Bilhassa de Ryzen 7000 AM5 sistemlerin açılışı 40 saniyeyi geçebiliyor. Ayrıyeten sistem açıldıktan sonra da karşınıza New CPU installed üzere bir ikaz çıkabilir. F1’e basıp BIOS’a girebilirsiniz bu etapta.
BIOS Ayarlarını Denetim Edin
Bilgisayarınızın en değerli başlangıç programı olan BIOS (Basic Input/Output System-Temel Giriş/Çıkış Sistemi), sisteminizi başlatmaktan sorumlu yerleşik çekirdek işlemci yazılımıdır. Tipik olarak bilgisayarınıza bir anakart yongası ile yerleştirilmiş olan bu yazılım, PC fonksiyonelliği için bir aracı fonksiyonu görür. Yani işletim sistemi ile donanım ortasındaki irtibatı sağlayan katmanlardan biridir.
Silinebilir, programlanabilir, salt okunur bir bellek (EPROM) yongası üzerinde programlanan BIOS, güç kaynağı kapatıldığında bilgileri tutan bu bellek yongasında depolanır. Bilgisayar tekrar açıldığında ise BIOS tıpkı saklanan datalarla yoluna devam eder. BIOS sistemi ayrıyeten bilgisayarınızın işletim sistemi ile sabit disk, SSD, klavye, ekran kartı, yazıcı yahut fare dahil olmak üzere tüm bağlı aygıtlar ortasındaki bilgi akışını yönetmekten de sorumlu.
BIOS üzerinden takılı bileşenlerimizi denetim edebilir, çeşitli ayarlar yapabiliriz. Güç tuşuna bastıktan sonra çoklukla F2 yahut DEL tuşuna arka arda basarak BIOS’a ulaşabiliyoruz.
BIOS’a Nasıl Girilir?
Bilgisayarlar, başlangıç ekranında insanları bekletmemek ve önyüklemeyi süratli bir formda gerçekleştirmek için süratli bir açılış sürecinden geçiyor. Bu nedenle BIOS’a giriş yapabilmek için süratli davranmakta yarar var.
Bilgisayar ve anakart üreticilerinin tümü, maalesef BIOS’a giriş yapabilmemiz için farklı tuşlar belirliyor.
Kullandığınız markanın kısayol tuşunu tam olarak bilmiyorsanız, aşağıdaki BIOS tuş listesi size yardımcı olabilir. Daha kapsamlı bir liste için Technopat Sosyal’deki tablomuza da bakabilirsiniz.
- Acer: F2 yahut DEL
- ASUS: Tüm bilgisayarlar için F2 | Anakartlar için F2 yahut DEL
- Dell: F2 yahut F12
- HP: ESC yahut F10
- Lenovo: F2 yahut Fn + F2
- Lenovo (Masaüstü): F1
- Lenovo (ThinkPads): Enter + F1
- MSI: DEL (anakartlar ve PC’ler)
- Microsoft Surface Tabletler: Ses açma düğmesine bir müddet basılı tutun
- Origin PC: F2
- Samsung: F2
- Sony: F1, F2, yahut F3
- Toshiba: F2
Bilgisayarınız açılırken belirtilen bu kısayol tuşlarına bastığınızda karşınıza direkt BIOS ekranı gelmeli. Birtakım sistemler kısayol tuşlarına tekrar tekrar basılmasını ve kimileri kısayol tuşuna ek olarak diğer bir tuşa basılmasını gerektiriyor. Bir hatırlatma olarak, bilgisayarınızla ilgili en yanlışsız bilgilere ulaşmak için kullanım kılavuzuna yahut üretici web sitesine bakabilirsiniz.
Önemli bir noktadan bahsedelim: BIOS’ta değiştirdiğiniz rastgele bir ayar kalıcı olarak uygulanmak istiyorsanız, ‘Esc’ tuşuna bastığınızda karşınıza gelen ‘Save Changes and Exit (Değişiklikleri Kaydet ve Çık)’ seçeneğini seçtiğinizden emin olmalısınız. Daha düzgün bir yol olarak F10 > Yes yolunu da izleyebilirsiniz.
Ana BIOS ekranı bize işlemci modelini, saat suratlarını, çekirdekleri, RAM kapasitesini, frekansları ve gecikme müddetlerini göstermekte. Bununla birlikte, depolama şoförlerinizin sistem tarafından tanımlandığını görmek mümkün. Her şey yolunda olsa da muhtemelen belleklerin düşük frekansta çalıştığını göreceksiniz.
XMP ve EXPO ile Bellek Frekansı Ayarı
Intel XMP (Extreme Memory Profile) ve AMD EXPO (Extended Profiles for Overclocking) teknolojileri, birkaç tıkla RAM’leri kutuda yazan frekansıyla çalışacak biçimde süratli bir biçimde ayarlamamıza imkan tanır.
XMP/EXPO ayarını anakart markasına bağlı olarak farklı yerlerde bulabilirsiniz. Fakat BIOS’ta biraz gezindiğinizde gözünüze bu ayar çabucak çarpacaktır. Yalnızca ayarı ve akabinde bellek suratını seçmeniz kâfi. Bu ortada, XMP özelliği AMD tabanlı sistemlerde de mevcut.
Depolama Aygıtları
Hazır BIOS’a girmişken depolama şoförlerini denetim etmekte fayda var. SSD ve HDD’lerimiz çoklukla BIOS üzerinde “Storage” sekmesinde görünür. Burada M.2 yahut SATA temasıyla bağlı olan şoförleri görebilirsiniz. Şayet eksiklik varsa sürücüyü gerçek takıp takmadığınıza tekrar bakın.
Boot (Önyükleme) Şoförü Seçimi
Boot Priority ayarı, sistemin açıldığında yahut tekrar başlatıldığında hangi aygıttan önyükleme yapacağını seçmesini sağlar.
Sistem topladıktan sonra çoklukla çabucak yeni bir işletim sistemi kurmak isteriz. Bunun için de USB bellekleri kullanıyoruz. Burada kısa izlemeniz gereken yol şu halde:
- Güncel Windows 11 ISO belgesini indirin.
- Dosyayı Rufus ile USB belleğinize yazın.
- Sisteminiz açılırken Boot menüsünü açın ve boot menüsünde önünde UEFI ibaresi olan USB belleğinizi seçin.
- Bazı sistemlerde bu süreci iki defa yapmanız gerekebiliyor. Birinci seçimde sistem USB bellekten açılsa da Windows suram ekranı gelmeden PC tekrar başlayabiliyor.
Ek olarak, kimi BIOS’larda şoförlerin üzerine tıklayarak önyükleme yapma özelliği mevcut.
Eğer boot menüsünü kullanmak yerine BIOS Boot ayarlarında değişiklik yaptıysanız, işletim sistemini sağlıklı bir formda yükledikten sonra bu ayarı tekrar değiştirmeniz gerekecek. Bu noktada Windows Boot Manager girdisinin sıralamanın en üstünde olduğundan emin olmanızda yarar var.
Burada sık yapılan bir yanlış da SSD yahut HDD modelini birinci sıraya almak. Bu esasen CSM’nin devrede olduğu manasına gelir ki UEFI destekleyen bir ekran kartınız varsa CSM’yi kapatmanızda yarar var. Bu sayede hem Secure Boot’u problemsiz açabilir hem de PC açılışını hızlandırmış olursunuz.
Fan Ayarları
Ayrıca isteğe bağlı olarak BIOS üzerinden fan eğrisi ayarlarını yapabilirsiniz. Anakart üreticisinin çoklukla evvelden varsayılan olarak ayarlanmış bir fan eğrisi vardır, lakin bu ayarlar birden fazla vakit yetersiz bir halde ayarlanır.
Fan eğrileri işlemci fanı çok erken hızlanacak biçimde düzenlenmiş olabiliyor Bu da gürültü düzeyinin istediğinizden daha yüksek olmasına sebebiyet verebilir. Öte yandan, fanların geç hızlanması donanımın ısınmasına ve performansı düşürmesine neden olabilir. Şayet fazla deneyiminiz yoksa bu adımı pas geçebilirsiniz. Lakin kısaca ülkü ayarlardan kelam edelim.
Fan suratları boyutlarla hakikat orantılıdır. Büyük boyutlardaki fanlar, tıpkı ölçüde havayı iterken küçük fanlardan daha yavaş döner. Bu soğutucular ayrıyeten daha düşük RPM’ler sayesinde daha sessizdir. İşte CPU soğutucusunun fan boyutuna bağı olarak tipik RPM aralıkları:
- 140 mm fanlar: ~400 – 1200 RPM
- 120 mm fanlar: ~500 – 1500 RPM
- 92 mm fanlar: ~600 – 2000 RPM
- 80 mm fanlar: ~800 – 2500 RPM
- 92 mm Intel Laminar RM1 (Stok Soğutucu): ~600 – 3150 RPM
- 92 mm AMD Wraith Prism (Stok Soğutucu): ~600 – 2800 RPM
Fanlar 600 RPM ile 3000 RPM ortasında süratlerde döner. Bu noktada, en gerçek bedelleri görmek için soğutucunun resmi eser sayfasını denetim etmekte yarar var.
Genel olarak bir kıymetlendirme yapacak olursak, ülkü fan suratı, azamî RPM suratının 3/2’si kıymetindedir. Bu bedellerde soğutucu nispeten sessiz hareket ederken işlemci serin kalır. Örnek olarak:
- 140 mm fanlar: 600 – 800 RPM
- 120 mm fanlar: 750 – 1000 RPM
- 92 mm fanlar: 1000 – 1300 RPM
- 80 mm fanlar: 1250 – 1600 RPM
- 92 mm Intel Laminar RM1 (Stok Soğutucu): 1575 – 2100 RPM
- 92 mm AMD Wraith Prism (Stok Soğutucu): 140 – 1850 RPM
İşlemci Frekansları
Eğer sürat aşırtma konusunda tecrübeli değilseniz bu adımı atlayabilirsiniz. İşlemci frekanslarını artırmak, yani overclock yapmak istiyorsanız aşağıdaki makalemize göz gezdirebilirsiniz.
- İşlemci Nasıl Overclock Edilir?
Öte yandan, birtakım işlemci ve anakartlarda tek tıkla sürat aşırtma yapmamıza imkan veren özellikler mevcut. Örneğin birçok AMD markalı işlemci PBO (Precision Boost Overdrive) ismi verilen bir teknolojiyle geliyor; soğutucu ve anakart uygunsa CPU frekasları ve performansı algoritmanın belirleyeceği biçimde artıyor.
AMD’nin Ryzen çipleri, şirketin yükseltme algoritmaları ve anakartlarda sunulan güç dağılım alt sistemleri nedeniyle mümkün olan en yüksek performansı sunmak için tasarlanıyor. Kırmızı ekip ayrıyeten otomatik sürat aşırtma imkanı tanıyan Precision Boost Overdrive (PBO) isimli bir özellik sunuyor. Böylece tek bir tıkla overclock yapmak mümkün.
AMD, yongaları için üç çeşit güç sonu tanımlıyor: PPT (izin verilen azamî güç tüketimi), TDC (maksimum daima akım) ve EDC (maksimum zirve akım). Bu ayarları manuel olarak yapabilir yahut PBO özelliğini kullanabilirsiniz. PBO özelliğine Ryzen Master yazılımı yahut BIOS aracılığıyla erişebilirsiniz.
Temel ön ayarlara bağlı kalırsanız PBO çoklukla büyük performans yararları sağlamıyor. PBO’yu etkin hale getirdiğinizde (Enabled) PPT/TDC/EDC hudutları değerli ölçüde üst çekiliyor. Lakin iki değerli ayar değişmiyor: PBO Scalar or Clock (saat hızı).
BIOS’tan ayrıldıktan sonra işletim sistemini kurma vakti geldi. İşletim sistemi dediğimizde birçoğumuzun aklına Windows gelir. Günümüzde Windows 10 ve Windows 11 işletim sistemlerini kullanan milyarlarca kişi var.
Bunun yanında Linux dağıtımlarıyla yakından ilgilenen bir kitle de var. MX Linux, Manjaro ve Linux Mint günümüzdeki birtakım tanınan Linux dağıtımları.
Yaygın olduğundan ötürü burada Windows’a yoğunlaşacağız. Windows 10 ve Windows 11 heyetim süreçleri aslında hayli kolay. Aşağıya ayrıntılı rehberlerimizi bırakıyoruz:
Windows 10 Kurulumu
Bu rehberimizde FreeDOS yüklü gelen bir laptopa adım adım Windows 10 kuruyoruz.
Windows 11 Kurulumu
Bu videomuzda da salt Windows 11 kurlumunu adım adım görebilirsiniz.
Windows kurulumundan sonraki birinci işlerden biri işletim sistemi güncellemelerini denetim etmektir. Güncelleme yapmak birtakım kullanıcıları korkutuyor olsa da, şayet internet erişimiz varsa yeni kurulumdan sonra mevcut tüm güncellemeleri kurmanızı tavsiye ediyoruz.
Hemen şoför güncellemelerine geçmek, bilgisayarınızı kullanmak istiyor olabilirsiniz. Lakin genel olarak, sürücülerinizden evvel Windows’u güncellemenizi öneriyoruz.
Sürücüler (driver), bir bilgisayarın donanım aygıtlarınızla irtibat kurmasını sağlayan yazılımlardır. Çağdaş Windows işletim sistemleri gerekli şoförlerin büyük çoğunluğunu otomatik olarak algılayıp yükleme yeteneğine sahip, lakin Windows her vakit en âlâ şoförleri seçemeyebiliyor. Dahası, işletim sisteminiz tanımadığı kimi aygıtlar için şoförleri hiç yüklemeyebilir.
Bilgisayarınıza bağlı farklı bileşenler olabilir, lakin en azından temel olarak anakart (çipset sürücüleri), ekran kartı ve ağ şoförlerini kurmalısınız. GPU şoförleri için aşağıdaki yazılar size kolaylık sağlayabilir:
- NVIDIA Şoför Yükleme ve Yenileştirme Rehberi
- AMD Şoför Yükleme ve Aktüelleştirme Rehberi
Intel & AMD yonga seti şoförlerini direkt anakart üreticinizin web sitesinden yükleyebilirsiniz.
Bilgisayarınızı etkin bir internet ilişkisiyle bir müddet çalışır tuttuktan sonra öteki şoförleri denetim edebilirsiniz. Dediğimiz üzere, Windows birtakım aygıtlar için şoför bulmakta sorun yaşayabilir. Denetim etmek için Windows Arama çubuğunu kullanarak “Aygıt Yöneticisi”ni açın ve tüm aygıtlarınıza bakın.
Eğer bir eksiklik varsa aygıtın kenarında ikaz simgesi çıkacaktır. Donanımın resmi eser sayfasına gidip aktüel şoförleri indirebilirsiniz. Kimi etraf üniteleri CD’de şoförlerle birlikte gelebilir, fakat bu şoförler şimdiki olmayacaktır. Gerçekten yeni şoförler için araştırma yapmakta her vakit yarar var. Burada aygıtın Donanım Kimliği‘ni öğrenip, bunu Ctrl + C ile kopyalayıp Technopat Sosyal’de mevzu açarak yardım alabilirsiniz.
Sürücülerden devam edecek olursak, şayet isterseniz donanım üreticileri tarafından hazırlanan ek yardımcı programları kullanabilirsiniz. Örneğin AMD imzalı bir işlemciniz var. Örneğin Ryzen Master CPU modları ortasında geçiş yapabilmek, sıcaklıkları ve saatleri denetim edebilmek, sürat aşırtma yapabilmek için başarılı bir yazılım.
Her şey hazır olduğuna nazaran sizin için yararlı olabilecek yazılımları bilgisayarınıza yükleyebilirsiniz. Farklı işlerde hayatınızı kolaylaştırabilecek sayısız program mevcut. Windows 10 ve 11’de zati yüklenmiş olarak gelen birtakım uygulamalar yok değil. Fakat bir bilgisayara yüklenmesi gereken temel uygulamaları sıralayalım:
- İnternette gezinmek için; Brave, Chrome yahut Edge üzere bir tarayıcı.
- Outlook yahut Thunderbird üzere bir E-posta uygulaması.
- VLC, görüntü oynatma konusunda başarılı bir yazılım.
- Birçok kullanıcı için Windows Defender kâfi, lakin gereksinim duyuyorsanız bir antivirüs yazılımı edinebilirsiniz.
- 7zip yahut WinRAR üzere belge sıkıştırma araçları her vakit lazım olacaktır.
- Oyuncuların vazgeçilmezlerinden; Discord, Steam.
Donanım takibi için kullanabileceğiniz birtakım araçlar;
- CPU-Z – Kolay fakat çok kullanışlıdır. Bu küçük yazılımla anakartınız ve RAM’iniz hakkında ayrıntılı bilgi alabilirsiniz.
- HWMonitor – Sıcaklıklar, fan suratları, voltajlar vb. üzere birçok bilgiyi buradan takip edebilirsiniz.
- Speccy – HWMonitor yerine kullanılabilecek öteki bir sistem izleme programı.
- CrystalDiskInfo – Sabit şoförlerinizin sıhhatini ve durumunu denetim edebileceğiniz yazılım.
- MSI Afterburner: Oyun oynarken bileşen metriklerini takip edebileceğiniz ve ayrıyeten GPU ile sürat aşırtma yapabileceğiniz tanınan bir araç.
Kasa fanlarınızın ve CPU fanlarınızın dönüp dönmediğini zati fizikî olarak denetim edebilirsiniz. Bununla birlikte, hem fanları hem de genel olarak donanımların sıcaklık kıymetlerini denetim etmek isteyebilirsiniz. Bu mevzuda HWMonitor epeyce başarılı bir yazılım.
Sıcaklıklarınız çok yüksekse fizikî olarak denetim yapın, fan eğrisi ayarlarını gözden geçirin ve ayrıyeten soğutucu/termal macun denetimi yapın.
HWMonitör Nasıl Kullanılır?
Uygulama arayüzü tek bir kısımdan oluşuyor ve tüm bilgiler bu sayfada yer alıyor. Uygulama sayfasında bileşenler ve karşısında Value, Min, Max bedelleri yer alıyor. Bu bedeller uygulama başladıktan sonra etkinleşiyor ve kapatıldığında tekrardan sıfırlanıyor.
- Value: Bileşenin anlık kıymetleri.
- Min: Uygulamanın başlatıldığı andan itibaren görülen düşük kıymet.
- Max: Bileşenin züre zarfında ulaştığı en yüksek kıymet.
Anakart
Listenin başında anakart yer alıyor ve en üstte genelde üretici firmanın ismini görürüz.
- Voltages: Bu kısımda anakart üzerindeki bileşenlere voltaj sağlayan fazlara ilişkin sıcaklık kıymetleri yer alıyor.
- Temperatures: Sıcaklık kısmında anakart üzerinde bulunan sensörler ve sıcaklık kıymetleri yer alır. Buradaki TMPIN seçenekleri anakarta nazaran değişiklik gösterecektir. Örneğin her bir TMPIN kıymeti CPU soketi, mosfet, kuzey köprüsü yahut genel anakart sıcaklığını belirtir. Burada olağandışı biçimde kıymetler görüyorsanız o sensör kullanılmıyor yahut kıymetler yanlış gösteriliyor olabilir.
- Fans: Burada anakartımıza takılı fanlar ve dönme suratları RPM cinsinden yer alır. CPUFANIN işlemci fanımıza ilişkin pahaları gösteriyor. Sistemde farklı fanlar takılı ise onlar da sırası ile gözükecektir. Bizim sistemimizde anakarta sırf işlemci fanı takılı olduğu için bu formda gözüküyor. Şayet sistemde PWM fanlar takılıysa bunlar Fans PWM sekmesinde yer alır.
- Utilization: Bu sekmeden bileşenlerin kullanım bedellerini görüntüleyebiliyoruz. Anakart sekmesinde yalnızca RAM yer alıyor ve bellek kullanım kıymetleri gösteriliyor.
İşlemci
- Voltages: Voltajlar kısmında işlemciye ilişkin çekirdeklerin kullandığı voltaj ölçüsü yer alıyor. İşlemcide çekirdek sayısı arttıkça buradaki seçenek de artacaktır. Birinci çekirdek ‘VID #0’ olarak başlar ve artmaya devam eder.
- Temperatures: Bu kısımda işlemcimize ilişkin sıcaklık kıymetlerini görüyoruz. Package, işlemcinin genel sıcaklık kıymetini tabir ediyor. Altındaki pahalar ise işlemcinin barındırdığı çekirdeklerin detaylı olarak sıcaklık bedellerini sergiliyor.
- Powers: Powers sekmesi genel olarak anlık çekilen elektriksel güç pahasını görmemize yarıyor. Birinci sırada yer alan Package, işlemcinin çektiği toplam güç ölçüsünü belirtiyor. IA Cores ise çekirdekte bulunan sensörden gelen bilgileri aktarıyor. Bunların haricinde DRAM ise RAM’in çektiği elektriksel güç bedelini belirtiyor.
- Utilization: Burada işlemcinin kullanım bedelleri yer alıyor. Yine Package bölümünde genel işlemci kullanımını görüyoruz. Alt kısımda ise çekirdeklerin tekli olarak yüzde kaç bedelinde kullanıldığına göz atabiliyoruz.
- Clocks: Saat suratlarına baktığımızda çekirdeklerin farklı ayrı, hangi frekans kıymetlerinde çalıştığını görüyoruz.
RAM
Temperatures: Burada Adata markalı belleğimiz görünüyor. RAM kısmında yalnızca sıcaklık kıymetleri yer alıyor. Belleklerde sıcaklık sorunları genelde pek görülmez ve stabil sıcaklıklarda çalışırlar.
Depolama Birimi
Sırada ise depolama seçenekleri var. Bizim sistemimizde 3 adet depolama ünitesi takılı ve hepsine farklı başka yer verilmiş.
- Temperatures: Bu kısımda farklı ayrı depolama ünitelerinin sıcaklık bedellerini görüyoruz.
- Utilization – Space: Bu kısımda depolama ünitesinin ve ünitenin ayrıldığı disklerde yüzde kaç boş alan olduğunu görüyoruz. Doluluk oranı arttıkça bu yüzde bedelleri azalacaktır.
Ekran Kartı
- Voltages: Burada birebir formda ekran kartımızın voltaj bedelini görüyoruz.
- Temperatures: Ekran kartımızın sıcaklık bedellerini takip edebileceğimiz kısım.
- Fans: Ekran kartı fanlarının hangi devranda döndüğünü görebiliyoruz.
- Clocks: Ekran kartı çekirdeği ve belleğinin çalıştığı saat suratları.
Graphics: GPU çekirdeğinin çalışma frekansları.
Memory: Ekran kartı belleğinin çalışma frekansları. - Ultilization: Ekran kartına ilişkin kullanım pahaları.
GPU: Ekran kartının kullanım oranlarını görüntüleyebiliyoruz.
Memory: Ekran kartı belleğinin sistem tarafından ne kadar kullandığını görebiliyoruz.
Artık her şey hazır ve çalışır durumda olduğuna nazaran yeni PC’nizi test edebilirsiniz. PC bileşenlerini denetim etmenin birtakım yolları var:
- Cinebench R23: İşlemcinin tek çekirdek ve çoklu çekirdek performansını ölçmek için kullanılan en tanınan kıyaslama araçlarından biri.
- Octanebench: GPU performansını denetim etmek için kullanılabilir.
- CrystalDiskMark ve AS SSD: SSD ve HDD üzere depolama ünitelerinin okuma/yazma suratında rastgele bir sorun olup olmadığını denetim edebilirsiniz. Ayrıntılar için buradan makalemize erişebilirsiniz.
Bunu yapmak kaide değil fakat birkaç nedenden ötürü gerilim testi yapmak isteyebilirsiniz:
- Sıcaklıklarınızı yük altında denetim edebilirsiniz.
- Overclock yaptıysanız sistemin kararlı olup olmadığını denetim edebilirsiniz.
- Sürekli yük altında fan gürültü düzeylerinin makul olup olmadığını denetim edebilirsiniz.
- Yıllık güç maliyetlerinizi hesaplamanıza yardımcı olan azamî güç tüketiminizi denetim edebilirsiniz.
Stres testi konusunda ayrıntılı bilgi için:
- PC Gerilim Testi Nasıl Yapılır?
- Ekran Kartı Nasıl Test Edilir?
- Memtest86 ile Bozuk RAM Testi
- SSD ve Harddisk Performans Testi Nasıl Yapılır?