Geçtiğimiz günlerde Meclis Komisyonu’nda kabul edilen “Basın Kanunu ile Birtakım Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi”, önümüzdeki hafta Meclis Genel Kurulu’na geliyor.
TBMM’de kabul edilmesi beklenen Kanun teklifi ile her şeyden önce Basın Yasası ile internet haber siteleri, tüzel statü elde edecek. Basın İlan Kurumu nezdinde “Süreli Yayın” sayılacak haber sitelerinde çalışanlar, basın kartı, basın iş sözleşmesi, sigorta, fazla mesai, yıllık ve haftalık müsaade üzere yıllardır yoksun kaldıkları özlük haklarına kavuşacak. Kanunla birlikte, bir manada, çalışanların özlük hakları, güvence altına da alınmış olacak.
İNTERNET GAZETECİLERİNİN HAKLARI VERİLİYOR
Çoğunluğu yazılı ve görüntülü basında istihdam edilemediği için işsiz kalan, kurdukları haber siteleri ile geçim mücadelesi veren gazeteciler, fiiliyatta sürdürdükleri mesleklerine ve unvanlarına resmiyette de kavuşacak. İnternet gazetecilerinin akreditasyon uygulanan alanlara girişleri ve özgün içerik üretebilmeleri kolaylaşacak.
“Süreli Yayın” kapsamına alınan ve yönetmelikle belirlenecek ölçütleri taşıyan haber siteleri, Basın İlan Kurumu aracılığıyla yayınlayacakları resmi ilan ve reklamlar ile ek gelir elde edecek. Bu kazanç; yatırım, istihdam ve vergi çıkarı olarak geri dönecek. Ekonomik bağlılıklar azalacak ve haber özgürlüğü artacak. Böylece yalnızca haber sitelerinin değil, dijital mecranın büyük bir bölümünün her manada türel tabana oturtulması sağlanacak.
RESMİ İLANLARDA ŞEFFAFLIK İLE DAHA ÇOK BİREYE ULAŞILACAK
Diğer taraftan resmi ilan ve reklamlar daha çok kişiye ulaşacak; özelikle kamuya ilişkin ilanlarda şeffaflık sağlanarak ve rekabet artırılacak. Vatandaş ise, kamu hizmetlerinden etkili bir şekilde haberdar olacak. Her gün binlerce ilanın yayınlandığı ve 750 bini aşkın ilana tek bir merkezden ulaşıldığı ilan.gov.tr ise, devletin resmi ilan portalı haline getirilecek.
Birilerinin sav ettiği gibi yeni düzenleme, gazeteleri ve gazeteciliği sonlandırmayacak, tersine ömürlerini uzatacak; hatta yaşatacak! Gazeteler, sahip oldukları haber sitelerinde resmi ilan ve reklam yayınlayarak yeni gelir elde edecek.
Diğer taraftan günümüzün kurallarına ve toplumun beklentilerine uygun gazetecilik faaliyeti, yazılı basının yanında yeni mecra üzerinden de nitelikli şekilde sürdürülecek.
İCRA İLANLARI DA HABER SİTELERİNDE…
Düne kadar icra ilanlarını tümüyle kaybetme tehlikesi yaşayan ve gerçekleşmesi halinde birkaç yıl içinde kapanma tehlikesiyle yüzleşecek olan yazılı basın, yeni düzenleme ile icra ilanlarının mecrası olmayı sürdürüyor. Evvelki düzenlemede, yalnızca “gazetede ilan edilmesine dair karar” alınması halinde yayınlanan icra ilanlarının yayını, yeni düzenleme ile gazete veya haber sitesinde yayınlanması mecburilik haline getiriliyor.
Bu, bir manada yayınlanacak toplam ilan sayısı ve yayın bedelinin önemli oranda artacağı manasına geliyor.
“MERDİVEN ALTI” HABER SİTELERİ AYIKLANIYOR
Dünya genelinde olduğu üzere ülkemizde de teknolojinin yaygınlaşması ve düşük yayın maliyeti nedeniyle binlerce internet sitesi kuruldu ve kurulmaya devam ediyor. Sahibi, adresi ve editör kullanıcıları bilinmeyen kimi siteler üzerinden dezenformasyon, tehdit, şantaj, haksız kazanç üzere ceza kanunlarımıza ve Basın Ahlak Esaslarına aykırı yayınlar yapılırken; kamu kurum ve kuruluşları, temsilcileri ile bireyler töhmet altında bırakılıyor.
Bundan en büyük ziyanı yeniden gerçek gazetecilik yapan haber siteleri görüyor. Bu yasanın yürürlüğe girmesi ile “merdiven altı” diye tabir edilen haber siteleri ayıklanıyor, sosyal medya dahil haber sitelerinin Basın Ahlak Asılları kapsamında yayın yapmaları teşvik ediliyor. Her şeyden önemlisi haber siteleri için cevap ve düzeltme metnini yayınlamak, tıpkı yazılı basında olduğu üzere zarurî hale getiriliyor.
BASIN İLAN KURUMU’NUN İŞ YÜKÜ VE FONKSİYONU ARTIYOR
Basın beyannamelerinin Cumhuriyet Başsavcılıklarından alınarak Basın İlan Kurumu’na verilmesi; yeni süreçte iş yükünün Cumhuriyet Başsavcılıklarından alınmasını öngörürken, tıpkı vakitte birçok yönden ortaklığı ve bağlılığı bulunan ve bulunacak gazeteler ile internet sitelerinin tüm iş ve işlemlerinin tek bir noktadan yürütülmesi planlanıyor.
