TÜİK datalarına nazaran güçlü büyüme sağlansa da işgücünün bu süratli büyümenin yarattığı katma kıymetten aldığı hissede gerilemenin devam etmesi dikkat çekti. İşgücü ödemelerinin Gayrisafi Katma Kıymet içerisindeki hissesi bu yıl birinci çeyrekte yüzde 31,5 oldu.
2020 birinci çeyrekte bu hisse yüzde 39,1, 2021 birinci çeyrekte ise yüzde 35,5 düzeyindeydi. Ekonomist Fatih Özatay işgücünün aldığı hissenin düşmesine yönelik “Ücretliler kaybediyor, sermaye sahipleri kazanıyor. Fiyat artışları enflasyonun gerisinde kalıyor” yorumunu yaptı. İşgücü ödemelerinin aldığı hissedeki yüksek düşüş ve yüksek enflasyon satın alma gücünde gerilemeyi de ortaya koyuyor. Öte yandan net işletme artığı/karma gelirin hissesi ise geçen yılın birinci çeyreğinde yüzde 45,6 iken bu yıl birinci çeyrekte yüzde 47,6’ye yükseldi.
VATANDAŞIN HARCAMALARI İKİYE KATLANDI
TÜİK bilgilerine nazaran cari fiyatlarla vatandaşın harcamalarında üç haneli artışlar yaşandı. Vatandaşın güçlü mallara harcamaları geçen yılın birinci çeyreğine nazaran yüzde 97,3 artarken yarı güçlü mallara yönelik harcamalar yüzde 104 büyüdü. Dayanıksız mallara yönelik harcamalarda yüzde 100,1 artış yaşandı. Hizmetler dalına yapılan harcamalarda artış ise yüzde 85 oldu.
Öte yandan Türkiye’nin En Büyük 500 Sanayi Kuruluşu Araştırması’nda da yaratılan net katma bedelde fiyatların hissesinin gerilediği görüldü.
Araştırma, 2021’in işgücü verimliliğinde değerli bir artış yılı olduğuna işaret ediyor. 2020 yılında yaşanan salgın nedeniyle üretimde kesintiler yaşanmış, çalışan sıhhat meseleleri oluşmuş, çalışma saatleri azalmış ve iş gücü verimliliği gerilemişti. 2021 yılında ise tüm bu şartların güzelleştiği, böylelikle işgücünün çalışma mühletleri ve performansının yükseldiği görülüyor. Yeniden 2021 de makine ve ekipmanda yüksek satışlara bağlı yüksek kapasite kullanımının da işgücü verimliliğindeki artışa katkı sağladığı belirtiliyor. 2021 yılında çalışan başına net üretimden satışlar 2020 yılına nazaran mutlak büyüklük olarak tüm alt dallarda artmakla birlikte, kesimler ortasında kıymetli farklılıklar kelam konusu. 2021’de çalışan başına net üretimden satışlar ile ölçülen işgücü verimliliği en yüksek dallar ise sırasıyla; mücevherat sanayi, rafineri petrol eserleri sanayi ve ana metal sanayi oldu.